Bijna zes jaar geleden waren velen op de been. Ze waren Charlie. Opkomend voor het vrije woord. Voor het recht dat je alles mag zeggen, ook als het spottend of beledigend is. Dat vrije woord, daar ben ik zeker groot voorstander van - meer en meer verleent het ook juist ons Christenen ruimte om dingen te kunnen vinden waar de maatschappij niet meer zo vrolijk van wordt. Toch voelde me ik met Charlie niet zo verbonden. Je kostbare recht gebruiken om te beledigen, daar loop ik niet zo warm voor. Als Christenen weten we immers ook wat het is om iets Heiligs te hebben, iets waarvan het je aan het hart gaat als het goedkoop wordt neergeprent.
Nu is Charlie weer actueel en een golf van geweld spoelt over ons heen. Het maakt me onrustig. Waar zal het stoppen? Ik mocht dit weekeind naar de kerk. Als ik het vrolijke, warme welkom van onze koster begroet, moet ik aan koster Vincent denken. Aan kerkganger Laura, van wie de verdrietige reactie ook de Nederlandse nieuwssites bereikte. Aan het totaal willekeurige onrecht dat hun kerk overkwam. Ik voel me ineens kwetsbaar in onze kleine gemeente. Dat we midden in een overwegend islamitische wijk kerken, lijkt ineens van betekenis - wat overigens nooit eerder zo voelde. Juist door die willekeur van geweld, lijkt het overál te zijn. Zo werkt angst.
Dat is hun doel, denk je misschien. Ik weet het eigenlijk niet. We kunnen allerlei theorieën hebben hoe dit kwaad ontstaat en wat de oplossing is. Simpel is het antwoord niet. Maar met Vincent en zijn dagelijks werk in de kerk had het in ieder geval niet te maken. Hij was als wij en vond de dood. Je suis Vincent, denk ik als ik met een knoop in mijn maag de kerk overzie, terwijl een klein gezelschap afstandelijk zijn plekje zoekt.
Want Vincent is niet de enige. En dat het geweld veel in kerken voorkomt, is niet toevallig. ‘Het westen’ wordt in het radicaal-islamitisch wereldbeeld nog veel met ‘christelijk’ geassocieerd. Bevreemdend misschien, omdat dat voor ons helemaal niet zo voelt. Maar voor de geradicaliseerde moslim is de kerk, de christen, een logisch doelwit. Na ‘Je suis Charlie’ in 2015 werden elders in de wereld veel christenen gedood, bijvoorbeeld in Niger. Laten we niet ophouden te bidden voor alle Vincents die de prijs mede betalen voor de strijd van de Charlies.
De knoop in mijn maag ontwart zich als we Psalm 27 vers 7 inzetten met het selecte clubje dat vandaag de zangbeurt heeft. Als ik niet had geloofd -, waar was mijn hoop, mijn moed gebleven? Terwijl ik zing, vind ik weer grond onder mijn voeten. De psalm gaat tegen de klippen op. Ik gelóóf dat mijn ziel Gods gunst en hulp genieten zal - niet omdat ik die nu proef in wat ik om me heen zie, maar omdat God getrouw is en de Bron van alle goed! Daarin vind ik mijn houvast. Zulke houvast wens ik alle christenen toe, of het gevaar nu ver weg lijkt of juist dichtbij.
Anne-Marije van Rijswijk - Levering
