Misschien heb je de reclame ook gehoord. Met enige regelmaat klonk de oproep om een – gratis – bezoek te brengen aan de Sint Janskerk in Schiedam. Hier lag de Stadscocon. Een kunstwerk van kunstenaar Florentijn Hofman, die zich liet inspireren door een Japanse tempel.
“Na de coronatijd heeft iedereen de behoefte aan iets moois” aldus de betrokken museumdirecteur over het kunstwerk. Smaken verschillen natuurlijk, maar het kunstwerk – formaat zeecontainer – is een opblaasbaar gevaarte van 26 x 10 meter en is knalgroen. Mooi is anders, als je het mij vraagt. Maar het ‘cadeautje’ aan de stad Schiedam, zoals museumdirecteur Anne de Haij het noemt, is ook vooral een ‘ervaring’. Je kunt het kunstwerk namelijk inlopen. Dan komen er verhalen los. Dan kun je tot jezelf komen en “ervaar je de kerk zoals je ‘m nooit ervaren zal” schrijft de kunstenaar op de site.
Dat laatste zal zeker waar zijn, al ik heb het niet zelf geprobeerd.
Alhoewel…
Het beeld van een cocon blijft hangen. Een afgesloten plaats, stevig omhuld, onbereikbaar voor invloeden van buitenaf. Een vreemde eend in de bijt. Een contrast met de indrukwekkende, eeuwenoude historische grond waar het zich bevindt. Vloeken in de kerk?
Terwijl ik daarover nadacht, realiseerde ik me dat de kunstenaar zo toch zijn doel bereikt. Hofman wilde namelijk dat het kunstwerk een onderwerp zou zijn om over te praten. Het lelijke wanstaltige ding is misschien geen kunstwerk wat wij waarderen. Maar toch zie ik een boodschap.
Want hoe zitten wij in de kerk? Ook als een rups in een cocon? Afgesloten voor de woorden die klinken? Als een vreemde eend in de bijt? Vorm jij met je levenswandel eigenlijk, als je eerlijk bent, een tegenstelling met de woorden die klinken?
Confronterende woorden? Nee, want de boodschap van het evangelie is juist voor die mensen. Mensen die juist in een heilige omgeving uit de toon vallen. Beseffen wij dat in de kerk het Woord van God klinkt? Dat we nooit onbereikbaar kunnen zijn in de kerk? Volgens de kunstenaar komen mensen ‘tot zichzelf’ als ze een kijkje nemen in de stadscocon. Maar wat groot als we, net als de verloren zoon, ‘tot onszelf’ komen wanneer Gods Woord binnendringt in ons hart, dat ook van nature een cocon is. Dán hebben we écht iets om over te praten! Maar ook iets – alles! – om in verwondering stil te zijn.
Rens van Rossum
